Λιγότερες θερμίδες για υγεία και μακροζωΐα.

Ο
Ιπποκράτης είχε γράψει ότι οι τροφές πρέπει να είναι τα φάρμακά μας και τα φάρμακά μας πρέπει να είναι οι τροφές μας. Σήμερα γνωρίζουμε πως το ένα τρίτο περίπου των καρκίνων οφείλεται στην κακή διατροφή, η οποία αποτελεί και βασικό παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακά, υπέρταση, διαβήτη, κ.ά.

άλλωστε, το πολύ υψηλό προσδόκιμο ζωής των ελλήνων κατά το παρελθόν, οφειλόταν κυρίως στη Μεσογειακή δίαιτα, χάρις στην οποία, ακόμα και σήμερα που η διατροφή μας κατά 50% έχε αλλάξει προς το χειρότερο, οι έλληνες παρουσιάζουν μικρότερη συχνότητα καρκίνων απ’ ότι οι άλλοι ευρωπαίοι λαοί.

Η σωστή διατροφή δεν αυξάνει τη μακροζωία μόνο με τη μείωση της νοσηρότητας. Σωστή διατροφή σημαίνει και λήψη μόνο των αναγκαίων θερμίδων. Η μείωση των θερμίδων, με τη μείωση της ποσότητας του φαγητού και την αποφυγή προϊόντων με πολλές θερμίδες, όπως ζάχαρη, γλυκά, κ.ά., παρατείνει τη ζωή μας. Και αυτό δεν επιτυγχάνεται μόνο με την αποφυγή της παχυσαρκίας που αποτελεί σοβαρό παράγοντα νοσηρότητας, αλλά γιατί αυτή καθ’ εαυτή η μείωση των θερμίδων παρατείνει σημαντικά τη ζωή σε πειραματόζωα. Όπως αναφέρει ο αυστριακός γιατρός Siegfried Meryn στο πολύ ενδιαφέρον βιβλίο του «Υγεία ως τα 100» (εκδόσεις Κριτική), οι σχετικές παρατηρήσεις έγιναν για πρώτη φορά πριν από 70 περίπου χρόνια από τη βιολόγο Clive M. McCAY του πανεπιστημίου Κορνέλ των ΗΠΑ, η οποία υποστήριξε ότι η δραστική μείωση των θερμίδων μπορεί να αυξήσει κατά το ένα τρίτο τη διάρκεια ζωής των αρουραίων. Πιθανότητα δε η μείωση των θερμίδων προστατεύει και από διάφορους καρκίνους. Σε ορισμένες πρόσφατες μελέτες διαπιστώθηκε ότι με την περιορισμένη λήψη τροφής, τα φυσιολογικά κύτταρα του οργανισμού πολλαπλασιάστηκαν πιο αργά, ενώ τα καρκινικά κύτταρα καταστράφηκαν. Το δε Ινστιτούτο Γήρανσης των ΗΠΑ, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ισορροπημένη έλλειψη θερμίδων μπορεί να αποτελέσει μία πιθανή στρατηγική για την παράταση της διάρκειας της ανθρώπινης ζωής.

Θα πρέπει όμως να σημειωθεί, ότι μία δίαιτα δια βίου με λιγότερες από 1.600 θερμίδες ημερησίως μπορεί να έχει πολλές παρενέργειες, όπως μειωμένη σεξουαλικότητα, υπερβολική ευαισθησία στις αλλαγές της θερμοκρασίας, τάση για κατάθλιψη, δυσκοιλιότητα, μείωση της άμυνας του οργανισμού, κ.λ.π. Γι’ αυτό και τέτοιου είδους συνταγές για μακροζωία δεν μπορούν να συσταθούν ακόμα χωρίς επιφυλάξεις, ενώ σίγουρα απαγορεύονται στα άτομα κάτω των 20 ετών, τα οποία λόγω ανάπτυξης μπορούν να υποστούν σοβαρές βλάβες.

Θα πρέπει επίσης να τονιστεί ότι οποιαδήποτε αλλαγή διατροφής θα πρέπει να γίνεται σταδιακά, η μείωση του βάρους να είναι προοδευτική και σε κάθε περίπτωση να διασφαλίζεται η επιθυμητή πρόσληψη θερμίδων, κυρίως με σύνθετους υδατάνθρακες από δημητριακά ολικής αλέσεως και με φρούτα και λαχανικά. Γιάννη Τούντα

Αν. Καθηγητή Κοινωνικής Ιατρικής
Διευθυντή του Κέντρου Μελετών Υπηρεσιών Υγείας Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών και
του Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής (ΙΚΠΙ)